2021
Rodzaje testów w kierunku COVID
Rodzaje testów w kierunku zakażenia koronawirusem: które wykazują największą czułość, a które wykonuje się jedynie pomocniczo, w ramach profilaktyki?
Testy w kierunku zakażenia koronawirusem SARS-Cov-2, który wywołuje chorobę COVID-19, są podstawowym narzędziem do walki z rozprzestrzenianiem się pandemii. Badanie wykonuje się przede wszystkim na osobach wykazujących objawy zakażenia, a także tych, które miały kontakt z osobami chorymi, zwłaszcza gdy znajdują się w grupie ryzyka, czyli należą do osób starszych, cierpiących na choroby przewlekłe, o obniżonej odporności czy przebywających w domach opieki, gdzie wyjątkowo łatwo o transmisję wirusa, co może wywołać bardzo przykre następstwa dla starszych i schorowanych mieszkańców takich ośrodków. Występuje kilka rodzajów testów na zakażenie koronawirusem –genetyczne, polecane przez Światową Organizację Zdrowia, oraz immunologiczne stosowane pomocniczo.
Kto powinien wykonać test w kierunku COVID-19?
Badania diagnostyczne, czyli testy na obecność koronawirusa, zalecane są osobom wykazującym symptomy zakażenia, to znaczy:
· gorączkę,
· kaszel,
· duszności,
· utratę smaku i węchu.
Pojawiają się one między 2 a 14 dniem od kontaktu z osobą zakażoną. Ponadto zaleca się testy osobom na kwarantannie z racji kontaktu z osobą chorą, a także podróżującym, którzy mogą bezobjawowo przechodzić COVID-19 i bezwiednie rozprzestrzeniać koronawirusa. Osoby z grupy ryzyka – starsze, chorujące przewlekle, z obniżoną odpornością, mieszkające w domu opieki, a także palące nałogowo papierosy – powinny uważnie obserwować siebie i w razie podejrzenia zakażenia, natychmiast wykonać test w tym kierunku.
Testy genetyczne
Testy genetyczny wykonywane są najczęściej na podstawie wymazu z nosogardzieli, rzadziej poprzez badanie plwociny, krwi, stolca, moczu. To podstawowe rodzaje testu na koronawirusa. Najważniejszym z nich jest test metodą RT-PCR, czyli molekularne badanie (rodzaj badania zwany też NAAT – nucleic acid amplification test) pozwalające wykryć w próbce genetycznej pacjenta RNA wirusa, które jest zalecane przez WHO. Na początku infekcji wirusowej dostarcza ono szczególnie wiarygodnych wyników, wykazując się niskim ryzykiem błędu i wysoką czułością w początkowej oraz późniejszej fazie infekcji. Na wynik testu czeka się od 1 do 4 dni, bo badanie jest dość skomplikowane do przeprowadzenia. Wykonuje się je w specjalnych punktach wymazowych. Co ważne, negatywny wynik nie wyklucza obecności wirusa SARS-CoV-2.
Testy antygenowe
Test antygenowy jest wykonywany na materiale z wymazu z nosogardzieli. To rodzaj testu przesiewowego, dzięki któremu można zidentyfikować antygeny koronawirusa. Jeśli wynik jest dodatni, to zaleca się wykonanie testu RT-PCR na potwierdzenie zakażenia. Wynik negatywny nie wyklucza obecności koronawirusa. Test antygenowy ma niższą czułość niż test RT-PCR – należy go wykonać w ciągu pierwszych 5-7 dni od pojawienia się objawów, by był miarodajny.
Testy immunologiczne
Testy immunologiczne (serologiczne) stosowane są pomocniczo, celem monitorowania rozwoju epidemii. Wykrywają one przeciwciała zwalczające koronawirusa. Wykonuje się je poprzez analizę surowicy krwi żylnej i oznaczenie przeciwciał w klasie IgM i IgG. Przeciwciała anty-SARS-CoV-2 pojawiają się po kontakcie z wirusem. Takie badanie nie potwierdza i nie wyklucza zakażenia koronawirusem, za to może wskazywać na przejście zakażenia w przeszłości lub obecnie toczącą się infekcję. Testy serologiczne można wykonać szybko i tanio, ale mają ograniczoną czułość. Najbardziej popularne z takich testów to testy kasetkowe, które wyglądają podobnie jak test ciążowy. Na podstawie próbki z palca można szybko uzyskać wynik, jednak takie testy nie są poddawane kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej czy Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji, dlatego koniecznie trzeba sprawdzić, czy producent ma właściwe atesty. Testy serologiczne to testy przesiewowe i wykonuje się je zazwyczaj osobom zdrowym, niemającym objawów. W razie podejrzenia zakażenia, warto zrobić bardziej precyzyjne testy genetyczne.
