Testy immunologiczne

Jak działają testy immunologiczne?

Testy immunologiczne służą do wykrywania przeciwciał zwalczających konkretne choroby zakaźne. Można je wykonać szybciej i taniej niż w przypadku testów genetycznych. Wymagają one pobrania od pacjenta surowicy, w której znajdują się ewentualne przeciwciała powstające na skutek kontaktu z patogenem. Zazwyczaj takie testy przyjmują formę płytek wykonanych z polistyrenu lub pleksiglasu. Dzielą się one na kolumny z miejscem do zaaplikowania surowicy, dzięki czemu każda próbka jest analizowana oddzielnie. Testy te pozwalają na uzyskanie wyników dość szybko, dlatego są powszechnie stosowane w diagnostyce różnych chorób.

Jakie choroby można wykryć z wykorzystaniem testów immunologicznych?

Testy immunologiczne są powszechnie wykorzystywane do wykrywania różnych chorób. Wśród najpopularniejszych produktów tego typu znajduje się m.in. badanie ELISA. Pozwala on na zdiagnozowanie chorób o podłożu bakteryjnym i wirusowym. Test ELISA jest stosowany do wykrywania zakażeń wywołanych:

• wirusami zapalenia wątroby,
• rotawirusami,
• bakteriami E. coli,
• toksynami cholery,
• salmonellą,
• bakteriami Yersinia,
• wirusem HIV,
• gronkowcem złocistym,
• pałeczkami H. pylori.

Niektóre testyimmunologiczne pozwalają na wykrywanie nie tylko zakażeń wirusowych i bakteryjnych, lecz także chorób pasożytniczych. Służą m.in. do diagnozowania lambliozy. W medycynie są powszechnie wykorzystywane także do sprawdzania, czy pacjent zachorował na boreliozę. Nieleczona choroba może bowiem doprowadzić do poważnych powikłań, w tym zapalenia opon mózgowych i schorzeń w obrębie układu nerwowego. Niektóre testyimmunologiczne pozwalają również na wykrywanie malarii, drożdżaków, amebozy, toksoplazmozy, konkretnych wirusów grypy, kiły i wielu innych chorób. 

W diagnostyce wykorzystuje się również testy Abbott, obecnie dostępne głównie w wersji opierającej się na próbkach pobieranych z nosa, stworzonej z myślą o wykrywaniu zakażenia SARS-CoV-2.

Testy immunologiczne a zakażenie SARS-CoV-2

Obecnie w diagnostyce choroby COVID-19 stosuje się m.in. testy serologiczne, które należy wykonać w czasie od 7 do 14 dni po zakażeniu. W tym czasie w organizmie pacjenta pojawiają się przeciwciała – wcześniej i później ich stężenie zazwyczaj utrzymuje się poniżej poziomu wykrywalności. Badanie bazuje na próbce krwi pobranej od pacjenta. Testy immunologiczne tego typu nie wymagają specjalnego przygotowania. Wyniki można uzyskać już w ciągu kilku dni po wykonaniu badania.

Testy immunologiczne na COVID-19 są wykonywane nie tylko w celu wykrycia zakażenia chorobą, lecz także stwierdzenia, którzy pacjenci przebyli zakażenie. We krwi przeciwciała utrzymują się nawet przez kilka miesięcy, w zależności od indywidualnych uwarunkowań organizmu.

Rodzaje testów immunologicznych

Istnieją różne rodzaje testów immunologicznych stosowanych w diagnostyce chorób bakteryjnych, wirusowych i spowodowanych przez pasożyty. Wśród nich wyróżnia się następujące typy:

• testy ELISA – to podstawowy test kliniczny wykorzystywany w celu diagnozowania chorób o różnym podłożu. Cechuje się dużą czułością w porównaniu do innych wariantów. Służy m.in. do wykrywania zakażeń HIV, cholerą, kiłą, salmonellą czy WZW typu B i C,
• testy immunochromatograficzne – to testy wykorzystujące unikalną zdolność przeciwciał do wiązania się z konkretnymi cząsteczkami lub antygenami. Bazują na próbkach krwi, ale nie tylko. Można wykorzystać również inny materiał, w tym surowicę, osocze, mocz, pot, kał, łzy oraz płyn mózgowo-rdzeniowy,
• testy immunofluorescencyjne – w ich przypadku wykorzystuje się znakowanie antyludzkich przeciwciał fluoresceiną. Pozwala to na wykrycie ludzkich przeciwciał związanych z zakażeniem danym mikroorganizmem. Antygen reaguje ze znakowanym przeciwciałem, pozwalając na uzyskanie znakowanego kompleksu antygen-przeciwciało.

Najczęściej stosowane testy immunologiczne

Wśród najczęściej wykorzystywanych produktów tego typu znajduje się m.in. test na chlamydię, salmonellę, różyczkę, RZS, układowe zapalenia naczyń, tocznia układowego, boreliozę, mononukleozę, wirusowe zapalenie wątroby czy HIV. Są one dobrane do specyfiki danego problemu oraz pobieranego płynu ustrojowego. Obecnie takie produkty cechują się dużą wrażliwością na przeciwciała zawarte w próbkach, dlatego mogą pokazywać wiarygodne wyniki po krótkim czasie – wszystko zależy od charakteru przeprowadzanych badań.

Testy immunologiczne w przemyśle spożywczym

Na rynku można znaleźć produkty tego typu wykorzystywane nie tylko w medycynie, lecz także w przemyśle spożywczym. Wówczas wykrywają one silne alergeny w produktach, nawet jeśli chodzi o śladowe ilości. Najczęściej takie testy są wykorzystywane do wykrywania:

• soi,
• jaj,
• migdałów,
• musztardy,
• glutenu,
• skorupiaków,
• łubinu,
• orzechów włoskich,
• sezamu,
• orzechów ziemnych,
• ryb.

Testy immunologiczne mają więc liczne zastosowania. Obecnie na rynku znaleźć można produkty tego typu tworzone przez różne marki i odbiegające od siebie m.in. liczbą studzienek pozwalającą na umieszczenie i przeanalizowanie próbki.