Badania molekularne zwierząt to jedna z metod diagnostyki weterynaryjnej – obok analityki ogólnej obejmującej głównie badanie morfologiczne krwi, badań hematologicznych zwierząt, badań mikrobiologicznych, biochemicznych oraz testów immunologicznych. Badania molekularne polegają na wykrywaniu obecności fragmentów DNA typowych dla danych patogenów za pomocą techniki zwanej real-time PCR. Te nowoczesne badania są dziś niezbędne w prawidłowej diagnostyce schorzeń i chorób weterynaryjnych. Mimo że dziedzina badań molekularnych jest relatywnie nowa, to rozwija się bardzo prężnie i wprowadza wiele innowacji do procesu rozpoznania klinicznego, jak również wspomaga prace hodowlane.
Diagnostyka weterynaryjna umożliwia wczesne wykrycie nieprawidłowości w stanie zdrowia zwierząt, kiedy pojawiają się niepokojące objawy, a standardowy wywiad lekarski i oględziny nie przynoszą skutecznej diagnozy. Dzięki badaniom można potwierdzić wstępne przypuszczenia, wykluczać ciężkie schorzenia, a także po prostu sprawdzić ogólny stan zdrowia zwierzęcia. Regularne badania weterynaryjne to niezbędny element w procesie dbania o dobrostan zwierząt oraz przy zarządzaniu hodowlami. Badania molekularne z użyciem metody PCR wykorzystywane są między innymi do określania genotypu zwierzęcia, by ocenić ryzyko dziedziczenia groźnych chorób, wykrywania czynników zakaźnych, określania genotypu pod względem cech fenotypowych, jak kolor sierści, długość włosa, określania grupy krwi kotów czy płci ptaków, a także przy potwierdzaniu pochodzenia zwierząt.
Biologia molekularna rozwija się prężnie od kilkudziesięciu lat. Ma swój początek w roku 1953, gdy odkryto, że DNA występuje w formie podwójnej helisy. Jednak to w latach 80. opracowano metodę PCR, czyli powielarnia fragmentów DNA za pomocą łańcuchowej reakcji polimerazy. PCR, inaczej właśnie reakcja łańcuchowa polimerazy, polega na wykrywaniu materiału genetycznego konkretnych mikroorganizmów odpowiedzialnych za choroby w badanej próbce, a następnie namnożeniu go. Dzięki badaniu molekularnemu zwierząt można z niezwykłą czułością wykluczyć lub potwierdzić obecność szukanego patogenu w próbce, nawet gdy choroba jest na bardzo wczesnym stadium i nie daje jeszcze objawów. Metodą real-time PCR bada się z doskonałą precyzją występowanie chorób wirusowych oraz bakteryjnych, które trudno jest zdiagnozować tradycyjnymi sposobami diagnostyki weterynaryjnej.
Argenta jako wiodący dystrybutor doskonałej klasy, spełniających standardy produktów, rozwiązań i sprzętu do diagnostyki weterynaryjnej, mikrobiologii czy kontroli jakości, ma w ofercie także wszystko, co niezbędne do przeprowadzania badań molekularnych. Dzięki temu można wyposażyć kompleksowo laboratorium, gabinet czy zakład higieny weterynarii.
Argenta dysponuje ponad 30-letnim doświadczeniem w dystrybucji produktów diagnostyki mikrobiologicznej oraz wyposażenia i szkła do laboratoriów i ośrodków badawczych. Firma współpracuje z renomowanymi producentami na rynku i zatrudnia ponad 120 wykwalifikowanych doradców.
Weterynaria zajmuje się między innymi diagnozowaniem i leczeniem chorób u zwierząt. Pomimo wielu różnic, jakie występują pomiędzy organizmami człowieka i psa, kota czy papugi, wszystkie te organizmy mają podobne organy. Pełnią one zbliżone funkcje i ulegają takim samym chorobom. Dlatego stomatologia psów i kotów czy kardiologia zwierząt nie są już dziś niczym nietypowym, a leczenie dysfunkcji i wyrównywanie niedoborów pierwiastków wymaga podobnego diagnozowania, tak samo jak u człowieka.
Diagnostyka w przypadku zwierząt ma bardzo duże znaczenie z uwagi na to, że czworonożny czy pierzasty przyjaciel nie opowie o swoich dolegliwościach, aby naprowadzić weterynarza na ślad choroby. Dlatego od wielu lat już obok USG czy RTG w weterynarii wykorzystuje się badania molekularne.
Celem przeprowadzania badań molekularnych jest wykrywanie i badanie DNA. W diagnostyce możliwość stwierdzenia obecności materiału genetycznego obcego organizmu jest bezcenna. Świadczy bowiem zarówno o pojawieniu się biologicznego agresora, czyli bakterii lub wirusa chorobotwórczego, jak i o zmianach mających formę mutacji. Do takich zalicza się np. nowotwory. Pozwala również na ocenę rozwoju choroby i wdrożenie działań zapobiegawczych, dzięki którym nie dojdzie do nieodwracalnych zmian w pracy czy budowie organów.
Testy molekularne znajdują zastosowanie w opiece nad zwierzętami hodowlanymi. Dzięki nim weterynarze opiekujący się fermą drobiu czy hodowlą bydła mlecznego mogą w porę przewidywać pojawienie się groźnych chorób, prowadzących nawet do wymarcia całej populacji. Przykładem jest wysoce zakaźna choroba Mareka, atakująca kury domowe i indyki.
Choroba nie jest wyleczalna, dlatego jedynym sposobem na ocalenie populacji jest szybkie wykrycie wirusa i zastosowanie prewencji przez oddzielenie nosicieli i szczepienie pozostałych ptaków. Takie możliwości stwarza specjalny test RT-PCR do wykrywania wirusa choroby Mareka u drobiu. Jest on dostępny również w ofercie firmy Argenta
W przypadku zwierząt domowych dużym problemem są choroby przenoszone przez kleszcze. Szczególnie są na nie narażone psy i koty, które mają kontakt z tymi stawonogami podczas codziennych spacerów. Dzięki genetyce jest możliwe wykrycie DNA drobnoustrojów, takich jak pierwotniak Hepatozoon canis. Dostaje się on do organizmu psa po zjedzeniu przez niego zakażonego kleszcza.
Wśród poważnych infekcji odkleszczowych diagnozowanych metodą genetyczną są też:
Wszystkie wymienione mikroorganizmy można wykrywać prostym testem z krwi pełnej pobranej na antykoagulant EDTA.
Badania molekularne u ludzi i zwierząt są wykonywane już od wielu lat, chociaż wciąż jeszcze nie wykorzystuje się pełni ich możliwości. Do popularnych, dobrze opracowanych i przetestowanych zalicza się metoda PCR, która polega na rozplątaniu podwójnej helisy DNA, wyodrębnieniu jej fragmentu i powielaniu. Dzięki tej metodzie stosowanej również w weterynarii można nie tylko wykrywać obecność patogenów. Znajduje ona znacznie szersze zastosowanie między innymi do:
Badania genetyczne już na tym etapie wiedzy stanowią ważną część weterynarii. Dlatego istnieje spore zapotrzebowanie na materiały niezbędne do prowadzenia testów molekularnych. W ofercie Argenta znajduje się ponad 200 produktów przeznaczonych do wykonywania takich badań. Są wśród nich zarówno testy wykrywające DNA poważnych chorób u drobiu, bydła, świń i innych zwierząt hodowlanych, jak i zestawy PCR dla dermatofitów, do typowania E.coli, bakterii Taylorella equigenitalis i Taylorella asinigenitalis oraz wiele innych.