Ezy

Ezy bakteriologiczne

Hodowla bakterii czy wirusów w laboratoriach, przeprowadzana w celu ich lepszego zbadania, wymaga zastosowania specjalistycznego sprzętu i odpowiednich narzędzi. Hodowle te zazwyczaj zakłada się na specjalnie przygotowanym podłożu, jednak niekiedy konieczne jest przeniesienie części próbki do innego naczynia. Przyrządem, który to umożliwia, jest eza bakteriologiczna. Na pierwszy rzut oka przypomina ona igłę skręconą z dwóch nitek drutu, ma jednak inne zakończenie: niewielkie oczko (pętelkę). Dlatego przyrządy te znane są także jako pętle bakteriologiczne.

Czym są ezy kalibrowane?

Przenoszenie materiału biologicznego w postaci pojedynczej kropli zawiesiny często wymaga bardzo precyzyjnego odmierzenia. Taka potrzeba istnieje między innymi podczas badań posiewu prowadzonych z zastosowaniem metody Hoepricha. Metoda ta ma zastosowanie w urologii i pozwala określić skład i ilość flory bakteryjnej dróg moczowych. Aby taka ocena była możliwa, konieczne jest zbadanie próbki zawierającej dużą ilość drobnoustrojów (jednostka to CFU – (od ang. colony-forming unit) w 1 mm3 próbki.

Na precyzyjne pobranie materiału pozwalają ezy kalibrowane. Przyrządy tego typu mają pętelkę o konkretnej wielkości, dzięki czemu za każdym razem pobierana jest taka sama ilość płynu. Eza bakteriologiczna kalibrowana może mieć oczko o wybranej średnicy (np. fi = 0,4 cm czy fi = 0,6 cm), co pozwala na jej dostosowanie do potrzeb konkretnych badań.

Jak działa eza mikrobiologiczna?

Eza bakteriologiczna jest jednym z najprostszych przyrządów laboratoryjnych. Jej działanie jest stosunkowo proste i opiera się na podstawowych zasadach fizyki. Pobranie próbki jest możliwe dzięki napięciu powierzchniowemu cieczy, która zawiera komórki bakterii. Ciecz ta umiejscawia się pomiędzy krawędziami drucianej pętelki, dzięki czemu może być łatwo przenoszona. Dostępne na rynku i dystrybuowane przez firmę Argenta ezy mikrobiologiczne pozwalają na przeniesienie określonej ilości substancji.

Stosowanie ez mikrobiologicznych wymaga zachowania ich sterylności. Dlatego zazwyczaj są one wykonywane z materiału, który można wyjaławiać w płomieniu palnika. Wymaga to rozgrzania materiału do czerwoności i schłodzenia go przed samym użyciem. Do takich narzędzi zalicza się eza metalowa. Jeśli jednak w danych warunkach sterylizacja nie jest możliwa, laboranci mogą korzystać z przyrządów jednorazowych. Są to ezy wykonane z tworzyw sztucznych o odpowiedniej wytrzymałości – na przykład z polistyrenu.

Rodzaje ez mikrobiologicznych

Ezy metalowe można podzielić ze względu na materiał, z którego zostały wykonane. W praktyce laboratoryjnej stosowane są m.in.:

• eza platynowa,
• eza niklowo-chromowa,
• eza niklowa,
• eza ze stali nierdzewnej,
• eza plastikowa – ze względu na brak możliwości jej wyjaławiania jest ona poddana sterylizacji przez producenta i sprzedawana w zamkniętych opakowaniach.

Wszystkie powyższe materiały charakteryzują się odpornością na korozję, jednak najbardziej wytrzymała i praktycznie niezniszczalna pod tym względem jest eza platynowa. Ze względu na wysoki koszt wytwarzania wypiera ją znacznie tańsza eza niklowo-chromowa. Warianty wykonane z tworzywa sztucznego mogą ponadto być sztywne lub elastyczne.

Innym kryterium podziału ez jest ich zakończenie. Pod tym względem wyróżnia się:

• pętle bakteriologiczne, czyli ezy mikrobiologiczne zakończone oczkiem,
• ezy ostre, przypominające igłę,
• ezy płaskie o różnej długości,
• ezy zintegrowane, stanowiące trwałe połączenie narzędzia operacyjnego z oprawką.

Trzecim kryterium jest rozmiar narzędzia. Najbardziej precyzyjne są ezy kalibrowane. W sprzedaży są jednak przyrządy o różnych średnicach oczek – np. 0,5 mm i 2,5 mm. Zależnie od wielkości mogą one przenieść od 0,01 ml do 0,005 ml cieczy. Narzędzia te różnią się też grubością i długością. Przykładowo eza platynowa z certyfikatem kalibracji może mieć długość 100 mm, a średnicę 1 mm lub 5 mm. Innymi wariantami są ezy o długości 50 mm czy 200 mm. 

Pętle bakteriologiczne – zastosowanie

Podstawowym zastosowaniem ezy jest przenoszenie niewielkich próbek substancji (roztworów) z jednej pożywki na drugą. Nie jest to jednak jedyne przeznaczenie tego narzędzia. Zalicza się ono bowiem do podstawowych sprzętów, czyli takich, po które laborant sięga w wielu różnych sytuacjach. Podobnie jak łyżeczka do herbaty może służyć do mieszania, porcjowania, przenoszenia czy odmierzania, również eza metalowa ma wiele zastosowań.

Poza pobieraniem kropli cieczy do hodowli kolonii bakterii za jej pomocą można również przygotowywać próbki do innych testów laboratoryjnych czy wykonywać rozmazy i preparaty mikroskopowe. Przyrządy te są sprzedawane zarówno w formie samych końcówek oraz pasujących do nich uniwersalnych oprawek, jak i w postaci gotowego do użytku przyboru. Można je nabywać w opakowaniach o różnej wielkości – od kilku do kilkuset sztuk. Ponadto ezy plastikowe są też dostępne w różnych kolorach.